متن سخنرانی جواد قاسمی
رئیس انجمن روابط عمومی ایران
در دویست و هشتاد و نهمین نشست علمی تخصصی انجمن روابط عمومی ایران با موضوع: ارتباطات و مسئولیت اجتماعی؛ از تصویر تا تأثیر
مسئولیت اجتماعی؛ فراتر از خیریه، هم‌نشین ضروری روابط عمومی
دویست‌وهشتاد و نهمین نشست انجمن روابط عمومی ایران با عنوان «ارتباطات و مسئولیت اجتماعی؛ از تصویر تا تأثیر» روز دوشنبه ۱۹ آبان در فرهنگسرای رسانه برگزار شد. این نشست با حضور کارشناسان روابط عمومی، اهالی رسانه و ارتباطات، مدیران عامل شرکت‌ها و فرهیختگان عرصه مسئولیت اجتماعی شرکتی و توسعه پایدار، فضایی برای تبادل تجربه، تحلیل چالش‌ها و مرور نمونه‌های موفق ایجاد کرد.
رئیس انجمن روابط عمومی ایران، آقای جواد قاسمی، در سخنرانی افتتاحیه بر این نکته تأکید کرد که مسئولیت اجتماعی، فراتر از خیریه و اقدامات نمایشی است. مسئولیت اجتماعی، تعهد مستمر نهادها به رفتار اخلاقی و مشارکت در توسعه اقتصادی است، به گونه‌ای که کیفیت زندگی کارکنان، خانواده‌های آنان و جامعه در سطح کلان ارتقا یابد (WBCSD، ۲۰۰۸).
بر اساس استاندارد ISO26000 (۲۰۱۰)، مسئولیت اجتماعی، مسئولیت سازمان در قبال آثار تصمیم‌ها و فعالیت‌هایش بر جامعه و محیط زیست است؛ تعهدی که باید از طریق رفتار اخلاقی، شفاف، منطبق با قوانین و هنجارهای بین‌المللی و نهادینه در کل سازمان عملی شود.
دکتر قاسمی اصول هفتگانه مسئولیت اجتماعی را چنین برشمرد: پاسخ‌گویی، شفافیت، اخلاق‌مداری، احترام به منافع ذی‌نفعان، رعایت قانون، احترام به هنجارها و استانداردهای بین‌المللی و احترام به حقوق بشر. اهمیت این اصول در تقویت سرمایه اجتماعی، پایداری بلندمدت سازمان و ارتقای مشروعیت عمومی سازمان در افکار عمومی نمایان است.
در این نشست، تمایز GSR و CSR نیز مورد بررسی قرار گرفت. مسئولیت اجتماعی دولتی (GSR) وظیفه دولت‌ها در حوزه عدالت اجتماعی، رفاه عمومی و حفظ منابع بین نسلی است، در حالی که مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و سازمان‌ها (CSR) به صورت داوطلبانه، شفاف و با تعامل مستمر با جامعه پیگیری می‌شود.
نقش روابط عمومی در مسئولیت اجتماعی محور دیگری بود که مورد توجه قرار گرفت. دکتر قاسمی تأکید کرد: بدون داده‌های دقیق و استراتژی ارتباطی درست، هیچ اقدام CSR اثربخش نخواهد بود. روابط عمومی، با شناسایی نیازها و مسائل واقعی جامعه، برنامه‌ریزی راهبردی، انتقال روایت مبتنی بر داده و دریافت بازخورد، حلقه اتصال بین سازمان و جامعه است.
نمونه‌های موفق جهانی و داخلی نیز مورد بحث قرار گرفتند:
اپل: هدف دستیابی به کربن صفر تا سال ۲۰۳۰ در کل زنجیره تأمین.
استارباکس: تأمین قهوه ۱۰۰ درصد اخلاقی، کاشت ۱۰۰ میلیون درخت و توسعه برنامه‌های آموزشی برای کارکنان.
کاله: کمپین «به هم دلگرمیم» برای ارسال بسته‌های غذایی به خانواده‌های آسیب‌دیده در دوران کرونا.
در بحران‌ها، مانند جنگ ۱۲ روزه، سازمان‌ها نقش حیاتی ایفا کردند: فیلیمو بخشی از محتوای خود را رایگان کرد، داروسازی عبیدی تولید داروهای حیاتی را افزایش داد و وزارت نفت توزیع سوخت را برنامه‌ریزی نمود.
دکتر قاسمی توصیه کرد: بهره‌گیری از ظرفیت انجمن‌ها و نهادهای مدنی، ایجاد پیوند میان واحدهای روابط عمومی و مسئولیت اجتماعی و پرهیز از اقدامات تبلیغاتی یا شبه‌خیریه، مسیر موفقیت CSR را هموار می‌کند.
و در پایان، یادآوری شد که روابط عمومی و مسئولیت اجتماعی، بهترین هم‌نشین یکدیگرند؛ همان‌گونه که سعدی در گلستان می‌گوید:
«بنی آدم اعضای یک پیکرند
که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوی به درد آورد روزگار
دگر عضوها را نماند قرار
تو کز محنت دیگران بی‌غمی
نشاید که نامت نهند آدمی»
