سوار بر موج یا مقابل آن!

منوچهر محمد شمیرانی – کارشناس روابط عمومی

روابط عمومی،  در سراسر جهان نگران است ! نگران ماندن و یا حذف شدن ؛ البته ، با پیدا شدن سر و کله ” هوش مصنوعی ” و سرعت زیاد آن در قبضه کردن خیلی از کارها ، به جز روابط عمومی خیلی از مشاغل و حرفه های دیگر هم ، دل توی دلشان نیست . ماست ها را کیسه کرده اند ! و منتظرند ببینند چه زمانی ، نوبت آنان خواهد شد تا به گذشته ها بپیوندند و دیگر ، جز نامی از آنان باقی نماند .

فواید اسفنجی بودن

در جهان ، اولین چیزی که باید به آن توجه داشت قدرت مانور و انعطاف و به عبارتی ” اسفنجی بودن ” هر پدیده و علم و حرفه ای است که امروزه وجود دارد . با توجه به آهنگ رشد سریع علم و تکنولوژی و پیشرفت فزاینده آن در عرصه زندگی امروز مردم ، اگر جز این باشد حکم نابودی آن علم و یا حرفه ، امضا شده است .

در طول تاریخ ، می بینیم جوامع ، علوم و مشاغلی که بخواهند در مقابل تغییر و پیشرفت بایستند و مانع ایجاد کنند پس از مدت کوتاهی ، تاب تحمل از دست خواهند داد و در زیر امواج سهمگین تغییرات، نفس کشیدن را فراموش کرده و چشم هایشان بسته خواهد شد .

تبدیل تهدید به فرصت

در نقطه مقابل ، آن ها که دگر گشتن و دگرگون شدن را ، متناسب با شرایط می پذیرند باقی خواهند ماند و می توانند ادامه مسیر بدهند . مثال بارز آن ، شرایط این روزهای مطبوعات در سراسر جهان است ؛ با توجه به گسترش همه جانبه و فراگیر اینترنت و فضای مجازی ، سال هاست که خیلی ها ، اخبار و اطلاعات مورد نیاز خود را ، از طریق فضای مجازی به دست می آورند و همین امر ، افت تیراژ بسیاری از مطبوعات و حتی تعطیلی آنان را سبب شده است . در حالی که برخی مطبوعات قدیمی در جهان _ با توجه به شرایط روز و نیاز شناسی مخاطبان خود _ از طریق انتشار محتوای مطالب خود بر بستر اینترنت و دریافت حق عضویت، حتی توانسته اند مشترکان بیشتری را پوشش دهند و به عبارتی ، این تهدید را تبدیل به فرصتی برای زنده ماندن و جلب مخاطبان بیشتر بنمایند . پس می توان گفت به جای مقابله با امواج تغییر و پیشرفت ، سوار بر موج شده و ضمن دستیابی به هدف ارتباطی خود ، روزنامه خویش را نیز حفظ کرده اند .

راه ماندگاری

نگاهی به تاریخ تحول و تطور بشر ، حاکی از آن است بروز یک علم و یا اختراع یک پدیده جدید ، به تنهایی نمی تواند موجب مرگ و یا ، ادامه حیات علم و یا پدیده دیگری شود .

از دیرباز ، ” خطاطی ” به عنوان یک شغل و حرفه برای نوشتن متن کتاب نویسندگان و برقراری ارتباط بین انسان ها به حساب می آمد تا صنعت چاپ و انتشار نوشته ها در تعداد بالا متولد شد . آیا ، خطاطی از بین رفت ؟ پاسخ ، منفی است و هنوز هم ، خطاطی به عنوان یک هنر ، زنده است و نفس می کشد .

یا تا همین یکی دو قرن پیش ، تابلوهای نقاشی گویای زیر و بم و نحوه زندگی انسان ها بود . دوربین عکاسی که اختراع شد ارتباط و آشنایی انسان ها و جوامع مختلف با زندگی یکدیگر را ، بیشتر و نزدیک تر کرد . ولی نقاشی ، هم چنان به عنوان یک هنر ، جای خود را در میان انسان ها دارد .

مثال دیگر را ، شاید بد نباشد در مورد اختراع برق داشته باشیم . تا پیش از اختراع برق ، انسان ها برای روشنایی خانه و مسیر راه خود ، بیشتر از ” شمع ” استفاده می کردند . ولی آیا ، اختراع لامپ را می توان مترادف با ” سقوط شمع ” دانست ؟! در این مدت ، شمع چهره ای هنری پیدا کرده است و به جرات می توان گفت در سراسر جهان ، شاید هر شب ده ها میلیون شمع روشن شود و مردم ، هزینه ای بیشتر از یک لامپ را ، برای یک شمع بپردازند .

روابط عمومی زنده

بنابر این ، بر خلاف نظر برخی ، که به مصداق دیالوگ معروف فیلم های وسترن ، که می گفت : ” یک سرخ پوست خوب ، یک سرخ پوست مرده است ! ” در مورد روابط عمومی هم می گویند : ” یک روابط عمومی خوب ، یک روابط عمومی مرده است !” باید گفت روابط عمومی ، زنده است به شرط این که دریابند : با توجه به تغییرات و تحولاتی که در جامعه به وجود آمده است مخاطبان _ چه درون سازمانی و چه برون سازمانی _ باهوش تر و جستجوگرتر از آن هستند که بتوانیم نیازهای آگاهی رسانی آنان را ، هم چنان با شیوه های سنتی و قدیمی پاسخ بگوئیم.

در شرایطی که در جهان ، شفافیت در اطلاع رسانی محور اصلی فعالیت های ارتباطی است اگر روابط عمومی ها بخواهند در پاسخ به نیاز ” دانستن ” مردم ، هم چنان بر اساس دیدگاه نادرست برخی مدیران ، صرفا نقشی تشریفاتی داشته باشند و به جای این که صدای مردم باشند بخواهند ، بلندگوی مدیران باقی بمانند و مجیز آنان را بگویند با کمال تاسف باید گفت در این صورت ، ناقوس مرگ روابط عمومی را به صدا درآورده اند.

نکته آخر این که هم چنان ، جای خالی انجمن های روابط عمومی برای تجهیز و تسلیح و آشنا کردن روابط عمومی ها به حرکت در چارچوب درست و انجام فعالیت های ارتباطی در مسیر نیازهای مردم و مخاطبان خالی است.