تازه ترین و کامل ترین دانشنامه جامع واژگان انگلیسی فارسی جهان سه شنبه شب (۱۴ ابان) با حضور پروفسور ساروخانی استاد علم ارتباطات ایران و دکتر پزشکیان نایب رییس مجلس شورای اسلامی، در تهران رونمایی شد.

در این مراسم که همزمان با پانزدهمین سمپوزیوم بین المللی روابط عمومی در سالن تلاش وزارت کار برگزار شد، جمع زیادی از اساتید دانشگاه و میهمانان خارجی حضور داشتند.

این دانشنامه جامع واژگان انگلیسی فارسی،

پس از ۱۴ سال تحقیق و مطالعه توسط یک استاد زبان شناس ایرانی دکتر “سیدرضا نقبائی لنگرودی” تدوین شده و به پایان رسیده است.

دکتر “سیدرضا نقبائی لنگرودی” استاد زبان شناس ایرانی، در اینباره گفت: این دانشنامه واژگان انگلیسی فارسی، با برخورداری از حدود یکصدو هفتاد هزار مدخل، پس از ۱۴ سال تحقیق و مطالعه و با بررسی منابع متقدم و پیشین، تدوین شده و به همین جهت کامل ترین و جامع ترین دانشنامه واژگان حال حاضر در جهان به شمار می آید و برای همه محققان و اساتید دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی و آموزشی سراسر جهان قابل استفاده و دارای کاربرد می باشد.

          وی افزود: این اثر یازده جلدی که به تایید مرکز توسعه فناوری، اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رسیده،  با نام “دانشنامه واژگان نقبائی” شده است.

همچنین در این اثر تلاش شده از منابع مختلف علوم انسانی (فلسفه، منطق، علوم سیاسی، حقوق، روانشناسی، علوم اجتماعی و غیره)، علوم تجربی (پزشکی، زیست شناسی، شیمی، فیزیک، جانورشناسی، گیاه شناسی و غیره) ریاضی (جبر، هندسه و غیره) و هنر (سینما، رسانه های مکتوب، دیداری و شنیداری، تئاتر، موسیقی، نقاشی و غیره) بهره برداری و معادل گذاری مدخلها صورت گیرد.

این استاد ایرانی زبان شناس با اشاره به دیگر کارکردهای این دانشنامه، اظهار داشت: یکی از مهمترین کارکرد های این اثر این است که در تهیه و تدوین آن تلاش شده به کارکردهای رسانه نیز توجه وافر شود، یعنی این اثر دارای سه کارکرد عمده رسانه (کارکرد اطلاعاتی خبری، کارکرد آموزشی و کارکرد تفریحی) است. به بیان ساده تر می توان گفت مخاطب اثر می تواند با توجه به روایی و داستانی بودن کتاب، جذب آن شود و از حرف a تا حرف z را مطالعه و دنبال نماید (کارکرد تفریحی) و ضمن دریافت اطلاعات و اخبار مربوط به هر مدخل (کارکرد اطلاع خبری) به امر فراگیری و یادگیری و تغییر در ایستار و رفتار (کارکرد آموزشی) بینجامد، کاری که بسیاری از رسانه های مکتوب حتی در وسعت و گستره کاری کوچکتر قادر به انجام آن نیستند.

   دکتر نقبایی درخصوص منابع مورد استفاده برای تدوین این اثر گفت: در نگاه نخست، فرهنگ پیشرفته لانگمن (Advanced Longman Dictionary)، فرهنگ آمریکن هریتچ (American Heritage Dictionary) و فرهنگ مصور آکسفورد (Illustrated Oxford Dictionary) کاملا مورد بررسی و مطالعه قرار گرفتند. در این فرهنگها، به عنوان منبعی معتبر، می‌توان اساس و ریشه اصطلاحات را بخوبی پیدا کرد؛ گرچه تضادهایی در بین این فرهنگها نسبت به ریشه واژه‌ها می‌توان دید. سپس معنای فارسی واژه‌های کلیدی کاربردی بصورت توصیفی آورده شد. البته بعضا از فرهنگهای فارسی مانند فرهنگ آریانپور، فرهنگ معاصر، فرهنگ حییم و غیره نیز برای ذکر معنای فارسی استفاده گردیده است.

    جستجو و تحقیق در اینترنت نیز یکی دیگر از مواردی بود که حجم عظیمی از زمان و فضای اثر را به خود اختصاص داد. گرچه در مبحث اعتبار مقولات اینترنتی و بهره‌گیری از مواد آن اختلاف نظرهایی وجود دارد، ولی برای اعتباربخشی، سعی شد تا به منابع معتبر تحت وب مانند بریتانیکا (Britannica.com)، ویکی پدیا (wikipedia.org)، دیکشنری دات کام (dictionary.com) سایتهای تخصصی دانشگاهها، شبکه‌های تلویزیونی، رسانه‌ای و مراکز علمی اینترنتی مراجعه شود. با مراجعه به بخش منابع و مراجع کتاب می‌توان به میزان بهره‌گیری اثر حاضر از پایگاههای اطلاعاتی پی برد.

     شایان ذکر است که اثر حاضر در یازده جلد حدودا هر جلد ۱۰۰۰ صفحه تهیه و تدوین شده و هر جلد به نوع حرف و دامنه واژگانی آن متکی است؛ یعنی حرف C با دارا بودن حدودا ۱۲۰۰ صفحه در یک جلد و حروف U, V, W, X, Y, Z جملگی با حدود ۱۱۰۰ صفحه نیز در یک جلد مدون شده اند.

    اثر حاضر تنها برآمده و برگرفته از ذهن شخص نویسنده است و اگرچه در گستره خارجی دانشنامه های واژگان مختلفی از جمله دانشنامه واژگان جهانی (Lexicon Universal Encyclopedia) منتشر شده در سال ۱۹۸۳ و از سوی Lexicon Publications, Inc. و دانشنامه واژگان علوم (Lexicon Encyclopedia of Science) منتشر شده در سال ۱۹۸۴ و از سوی انتشارات Orbis Publishing و دانشنامه بریتانیکا (Encyclopedia Britannica) بصورت آنلاین (https://www.britannica.com) وجود دارد، ولی وسعت و گستره کار هیچیک از آنها به اندازه اثر حاضر نیست. در صحنه داخلی و در درون کشور نیز هیچ اثری را نمی توان با کار حاضر حتی مقایسه کرد. به عبارت دیگر، اگرچه آثاری مانند دانشنامه واژگان ژئوفیزیک به نویسندگی عبدالحمید معمارضیاء و نشر ستایش در سال ۱۳۹۷ و دانشنامه ایرانیکا که نسخه چاپی آنرا بنیاد دانشنامه ایرانیکا منتشر کرده است و سایر دانشنامه ها و دایره المعارفها، اما هیچیک به موارد که در بندهای مختلف گفته شده است نپرداخته اند. لذا اثر حاضر در نوع خود کاملترین و گسترده ترین مجموعه واژگانی محسوب می شود و همانگونه که بیان شد هیچ اثر مشابه دیگری را نمی توان در این کمیت و کیفیت یافت.   

     به هر حال، تا حد امکان تلاش شده تا تمامی مدخلها بصورت دقیق و گیرا مورد تجزیه و تحلیل قرار بگیرند تا همه کاربران بتوانند با مطالعه هر مدخل به تصویری ساده، روشن و نظام مند برسند. مشتقات هر واژه و گویشهای و زبانهای مختلفی که به زبان انگلیسی غنی بخشیده مورد توجه و تمرکز نویسنده بوده و مواردی چون اصطلاحات پژواکی (echoic)، ضرب شده (coined)، خودمانی (slang) و اصطلاحات مربوط به اسم مکانها، افراد، حیوانات، مشاغل، فعالیتهای تفریحی فراغتی، سوء تلفظها (mispronunciation) و غیره در زمره آن محسوب می شود.

 فرای آن، تلاش شده تا حد امکان، از تئوریهای منطقی مختص به خاستگاه هر مدخل بهره گیری شود و اولین کاربردهای ثبت شده برای هر مدخل مورد توجه و تمرکز قرار گیرد.

اثر حاضر تحت عنوان “دانشنامه واژگان نقبائی” (Noghabaei Lexicon Encyclopedia) بر آن است تا تمامی مدخلهای موجود در زبان انگلیسی را از دیدگاههای مختلف علمی از جمله ریشه شناسی (Etymology)،  زبان‌شناختی (Linguistics)، معناشناختی (Semantics)، علت شناختی (Etiology)، معرفت شناختی (Epistemology)، نشانه شناختی (Semiotics)، سبک‌شناسانه (Stylistics)، کلام (rhetorical) و گستره ای (Contextual) مورد بحث و بررسی قرار دهد تا اندیشمندان، دانشجویان و حتی تمامی افراد جامعه بتوانند به شیوه ای گیرا و کاملا منطقی از این اثر بهره‌مند شوند.